आर्य अष्टांगिक मार्ग'' = अरिय अठ्ठ्ंगिको मग्ग, हा गौतम बुद्धांनी सांगितलेला जीवन निर्मळ करण्याचा सदाचाराचा मार्ग आहे. याला मध्यम (टोके रहित) मार्ग सुद्धा म्हणतात.
१) सम्यक् दृष्टी :- योग्य दर्शन, योग्य तत्वज्ञान_ प्रतित्य सम्मुत्पाद _ १२ अंग
१) अविद्या - वस्तु को ईश्वर, आत्मा, नित्य समजने तर योग्य ज्ञान आहें, व्यक्तिला आई-बाबानी निर्माण केले, ईश्वराने निर्माण केले नाही। अविज्ञा - असल्याने संस्कार निर्माण होतात।
२) संस्कार - विर्याचे गर्भात जाने, मिश्रण हों। संस्कार असल्याने विज्ञान निर्माण होते।
३) विज्ञान - पृथ्वी, आप, तेज़ आणी वायु हे चार महाभूत आहेत, त्यापासुन सप्त धातु (रस,रक्त,मास,अस्थी,मेद, मज्जा,वीर्य) निर्माण होने। विज्ञान असल्याने नामरूप तयार होते।
४) नामरूप - नाम = चेतना, आणी रूप = शरीर, काया। गर्भाशयातिल शरीरात चेतना/जीव निर्माण होने। नामरूप असल्याने सडायतन निर्माण होते।
५) सडायतन - स = ६ आणी आयतन = ज्ञानेंदिय। गर्भाशयातिल शरीरात ६ (आँखें, नाक, कान, त्वचा, जीभ आणी मेंदु) ज्ञानेंदिय बनने। सडायतन असल्याने स्पर्श निर्माण होते।
६) स्पर्श - गर्भाशयातिल शरीरात ज्ञानेंद्रिय आप-आपसात जुड़ने। स्पर्श असल्याने वेदना निर्माण होते। ७) वेदना - गर्भाशयातिल शरीरात जानिव, जागृति निर्माण होने। वेदना असल्याने तृष्णा निर्माण होते।
८) तृष्णा -गर्भाशयातिल शरीरात / जीवास तहान लागने, ईच्च्या निर्माण होने। तृष्णा असल्याने उपादान निर्माण होते।
९) उपादान - गर्भाशयातिल शरीरात आशा, आसक्ति, आवश्यकता गरज निर्माण होते, उपादान असल्याने भव निर्माण होते।
१०) भव - गर्भाशयातिल शरीरात/जीवात भाव, भावना निर्माण होने, मी केव्हा, कसा, कुठे जन्म घेनार? भव असल्याने जाती निर्माण होते।
११) जाती - जाती = जन्म। गर्भाला/शरीराला/जीवाला ९ महीने आणी ९ दिवस पूर्ण झाल्यावर जन्म घेने। जाती असल्याने ज़रा-मरण होते।
१२) ज़रा-मरण - आई च्या गर्भातून बाहेर येणे महंजे जन्म घेने। जन्म झाल्यावर बीमारी/ज़र निर्माण होतील आणी ते मृतु येयी पर्यन्त पठलाग करित राहतिल। त्यातून शोक-भय-पच्छाताप-दुःख निर्माण होत राहिल। हे सर्व एका अविधेचे परिणाम आहेत। आई-वडील यांना माहित नसतांना घड़त गेले। याला ईश्वर, आत्मा कारण नाही।
२) सम्यक् संकल्प :- सम्यक् = योग्य (जे जे बहुजन हित-सुख प्राप्ति साठी पूरक आहें ते, हिंसा/अहिंसा), संकल्प = निर्धार, निच्चय। सम्यक् दृष्टि/दर्शन/तत्वज्ञान लक्षात ठेवुन बहुजन हित-सुख जोपासन्यासाठी योग्य, उचित, समुचित निर्धार, निच्चय करने।
३) सम्यक् वाचा :- वाचा = वाणी, संवाद, प्रवचन। सम्यक् संकल्पा अनुसार बहुजन हित-सुख प्राप्ति साठी संवाद, प्रवचन करने।
४) सम्यक् कर्म :- कर्म = कार्य, काम। सम्यक् वाचा = योग्य कृत्ये। जे सम्यक् वाचा अनुसार बहुजन-हित-सुख जोपसन्यासाठी योग्य असतिल ते कार्य करने।
५) सम्यक् आजीविका :- आजीविका = उपजीविका। बहुजन हित-सुख प्राप्तिसाठी, सम्यक् कर्माला अनुसरुन उपजीविका, उदर भरण करने।
६) सम्यक् व्यायाम :- व्यायाम = सवय, आदत। सम्यक् व्यायाम = योग्य सवय। बहुजन हित-सुख प्राप्ति साठी सम्यक् आजीविकेला अनुसरुन योग्य सवय लावने।
७) सम्यक् स्मृती :- स्मृति = आठवण, स्मरण, जागृत। सम्यक् स्मृति = योग्य स्मरण, योग्य आठवण। बहुजन हित-सुख प्राप्ति साठी सम्यक् व्यायाम/सवयी नुसार योग्य स्मरण करने।
८) सम्यक् समाधी :- समाधि = चित्ताचीं एकाग्रता। सम्यक् समाधि = योग्य एकाग्रता। (समाधि महंजे विपस्सना किंवा ध्यान भावना नाही) सम्यक् स्मृति अनुसार बहुजन हित-सुख प्राप्ति साठी चित्ताला कामी लावने, एकाग्र चित्ताने कार्य करने,
तर आणी तरच बहुजन हित-सुख घडेल, त्यातच व्यक्तिगत सुख आहें। बहु (अनेक/सर्व) जन हित-सुख जोपसने हाच धम्मा चा उद्धेश आहें।
कोई टिप्पणी नहीं:
एक टिप्पणी भेजें